na czas
  • na pole, czyli na dwór
    16.05.2006
    16.05.2006
    Dlaczego krakowskie wyjść na pole ma status regionalizmu, a warszawskie wyjść na dwór – normy ogólnopolskiej? Dlaczego nie po równo albo wręcz odwrotnie? Tam, gdzie się wychodzi na pole – a czasem jest to i ze 200 km od Krakowa – wychodzenie na dwór nie jest alternatywą, tylko abstrakcją, a pewnie jeszcze bardziej było tak w czasach, kiedy hierarchizowano te formy. Czy ta nierówność jest nie do ruszenia? Czy na pole może jeszcze liczyć na nobilitację?
  • W Wilanowie czy na Wilanowie?
    8.06.2017
    8.06.2017
    Coraz częściej jestem uczestnikiem sporu pt. w czy na. Zawsze podpieram się opinią profesora Bańki zamieszczoną w 2011 roku, która mówi, że póki co powinniśmy nadal używać formy w Wilanowie. Ostatnio coraz częściej zacząłem się jednak spotykać z formą na Wilanowie używaną w przestrzeni publicznej. Skłoniło mnie to do zadania sobie, i co za tym idzie również Państwu, pytania – czy polski język i językoznawcy akceptują już formę na Wilanowie?
  • Na 19 piętrze lub na 19. piętrze
    16.12.2016
    16.12.2016
    Od dłuższego czasu chodzi mi po głowie pytanie, na które do tej pory nie znalazłem jednoznacznej odpowiedzi w internecie. W jaki sposób należy zapisywać liczebniki porządkowe? Chodzi mi konkretnie o ten przykład:

    dziewiętnaste piętro = 19. piętro czy też 19-te piętro
    dziewiętnastego piętra = 19. piętra czy też 19-go piętra
    na dziewiętnastym piętrze = na 19. piętrze czy też na 19-ym piętrze?

    Byłbym ogromnie wdzięczny za pomoc w rozwiązaniu mojego problemu.

    Z poszanowaniem
    M.L.

  • w czy na?

    15.11.2010
    15.11.2010

    Witam serdecznie!

    Od pewnego czasu nurtuje mnie problem związany z zastosowaniem przyimków na oraz w. Często widzę przykłady zamiennego ich stosowania np. w/na sali, we/na dworze (mając na myśli posiadłość), w/na zakładzie. Intuicyjnie czuję, kiedy według mnie jest to dopuszczalne, nie potrafię jednak przypisać tego żadnej regule.

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie,

    M.

  • Dzielenie wyrazów na sylaby

    27.10.2022
    27.10.2022

    Dzień dobry,

    czy istnieją różnice w podziale wyrazów na sylaby ze względu na CEL takiego podziału? Doprecyzuję. Czy inaczej wygląda podział wyrazów celem przeniesienia ich fragmentu do kolejnego wersu w porównaniu z podziałem sylabowym istotnym w czasie nauki czytania? Kilka wątpliwych słów: czosnek, bakłażan, papryka, pasternak, pietruszka.

    Czo-snek czy czos-nek? Ba-kła-żan czy bak-ła-żan?

    Proszę o wskazówki, jak dzielić podobne wyrazy, w materiałach edukacyjnych dla DZIECI?

    Pozdrawiam

  • odpowiedź na poważnie
    26.03.2014
    26.03.2014
    Szanowni Eksperci!
    Chciałabym poważnie zapytać o na poważnie. Czy taki zwrot jest poprawny? Słyszę go często, nie tylko w tzw. mowie potocznej, ale także w mediach. Porozmawiać na poważnie, zastanowić się na poważnie itp. – czy nie wystarczy samo poważnie?
    Z poważaniem,
    Iwona
  • Piszemy pałac Na Wodzie
    9.04.2018
    9.04.2018
    Szanowni Państwo,
    uprzejmie proszę o wskazanie, która pisownia nazwy pałacu w Łazienkach Królewskich w Warszawie jest poprawna:

    Pałac na Wodzie,

    pałac na Wodzie,

    pałac Na Wodzie.

    Dziękuję.

  • samotne literki na końcach wierszy na stronach WWW

    28.02.2011
    28.02.2011

    Czy opcja/etykieta na stronie WWW podlega zasadzie, że jednoliterowe spójniki i przyimki przenosimy do wiersza, w którym znajdują się następujące po nich słowa? SO zawiera regułę dla książek: https://sjp.pwn.pl/zasady/204-54-8-Inne-uwagi-dotyczace-przenoszenia-wyrazow;629563.html. Poradnia dodaje, że reguła ta ma zastosowanie dla stron WWW: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/samotne-litery-na-koncach-wersow;7746.html. Czy można zakwalifikować treść strony jako tekst ciągły, natomiast opcje/etykiety jako tytuły rozdziałów, w których obowiązuje przenoszenie samotnych liter do następnego wiersza?

  • jeszcze raz na Litwę
    30.06.2003
    30.06.2003
    Od dawna nurtuje mnie pytanie, jak powinno się poprawnie wyrazić zamiar wyjazdu: do Litwy, Łotwy, Słowacji, Ukrainy czy też – jak to się powszechnie używa – na Litwę, Łotwę itd. Podobnie w wyrażeniach „Byłam w Litwie (Ukrainie)” czy też „…na Litwie (Ukrainie)”? Podejrzewam, że te drugie formy, najczęściej używane, biorą się jeszcze z czasów, kiedy nie były to samodzielne państwa i jechało się na Ukrainę tak jak na Mazury.
    Proszę o wskazanie mi poprawnych form. Pozdrawiam.
  • pytaniem na pytanie
    3.03.2009
    3.03.2009
    Poproszę o wyjaśnienie, czy rzeczywiście nie należy, jak głosi obiegowa opinia, odpowiadać pytaniem na pytanie. Jeśli to prawda, to jakie są przeciwskazania dla takiej formy wypowiedzi, a kiedy można sobie na to pozwolić? Wydaje mi się, że nie jest rażącym uchybieniem językowym taki na przykład prosty dialog:
    – I co sądzisz o mojej propozycji?
    – Jakiej propozycji?

    Co zatem o odpowiadaniu pytaniem na pytanie sądzą językoznawcy?
    Pozdrawiam,
    Maciej Szymański
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego